Podział ojcowizny i traktat brzeski
Muzeum Mazowieckie planuje w roku 2025 otwarcie Muzeum Ziemi Gostynińskiej, które działać będzie przy ulicy Floriańskiej 23. Nowe muzeum prezentować będzie eksponaty związane z historią Ziemi Gostynińskiej.
Z tej okazji chcemy poznać nieco bliżej historię Gostynina i okolic. Co tydzień będziemy prezentować Wam jedną ciekawostkę dotyczącą tego miasta. Autorem tekstów jest Tomasz Paszkiewicz. Miłej lektury!
W lecie 1434 roku – po śmierci Aleksandry Mazowieckiej – ziemia, która należała wcześniej do Siemowita IV, podzielona została między jego trzech synów. Najstarszy z nich – Siemowit V otrzymał Ziemię Gostynińską, Ziemię Rawską i Ziemię Sochaczewską. Najmłodszy z synów – Włodzisław I otrzymał Ziemię Płocką, Zawkrze oraz wybrane dobra w Ziemi Gostynińskiej i Ziemi Sochaczewskiej. Miał również prawo wykupu Wizny i Ziemi Wiskiej z zastawu księcia czersko-warszawskiego oraz prawo patronatu biskupstwa płockiego. Średni z braci Kazimierz I stał się właścicielem obszernej Ziemi Bełskiej wchodzącej w skład Ziem Ruskich Korony Polskiej.
Dokument regulujący prawa własności poszczególnych ziem wchodzących w skład ojcowizny Siemowita IV wystawiony został w Płocku 31 sierpnia 1434 roku. Drugi z wystawionych tego dnia dokumentów regulował wzajemne stosunki między braćmi i sprawy następstwa, gdyby któryś z nich umarł bezpotomnie.
Gdy Siemowit V obejmował we władanie ziemie gostynińską, rawską i sochaczewską, był już dojrzałym, 44-letnim mężczyzną. Podobnie jak jego bracia, wciąż jednak nie miał żony. W pierwszej fazie rządów ważniejsze od zamążpójścia było jednak ułożenie właściwych stosunków z Krzyżakami, pokonanymi przez wojska polsko-litewskie 1 września 1435 roku. W grudniu w Brześciu Kujawskim doszło do podpisania traktatu pokojowego z Zakonem. Po stronie polskiej układ opieczętowany został przez reprezentantów Korony oraz przedstawicieli Mazowsza, wśród których znaleźli się Siemowit V oraz należący do jego rady książęcej Adam z Życka herbu Junosza, Mikołaj z Brzozowa i Sasin zwany Lelek ze Szczawina (dwaj ostatni z wywodzili się z rodu Prawdziców).
Informacje dotyczące pochodzenia członków rady książęcej Siemowita V znaleźć możemy w wielokrotnie już cytowanej książce Kazimierza Pacuskiego „Możnowładztwo i rycerstwo Ziemi Gostynińskiej XIV i XV wieku”.
Adam z Życka w latach 1432 – 1450 sprawował urząd kasztelana gostynińskiego, który przejął po Andrzeju z Ciechomic i Kozłowa z rodu Wężyków. Mikołaj z Brzozowa był początkowo pisarzem dworu książąt mazowieckich, a w latach 1435–1441 sprawował funkcję podkomorzego gostynińskiego. Wywodził się z linii Prawdziców z Gulczewa w ziemi płockiej, był jednym z synów Andrzeja – kasztelana płockiego, który zmarł ok. 1416 r. Sasin Lelek ze Szczawina początkowo był książęcym łowczym, a w 1435 roku Siemowit V nominował go na sędziego gostynińskiego.
Za tydzień o tym, jak rządy w Ziemi Gostynińskiej sprawował Siemowit V.
Foto – Traktat brzeski z grudnia 1435 roku
Komentarze